فورک (Fork) چیست و چگونه ایجاد میشود؟
گاهی اوقات، کاربران ارزهای دیجیتال، نوسانات قیمت شدیدی را مشاهده میکنند که مربوط به یک پدیده به نام فورک (fork) است.
فورک fork به معنی پنجه، چنگال، دو شاخه، سه شاخه، محل انشعاب، چند شاخه شدن، مثل چنگال شدن، منشعب شدن است. شاید تا بحال زیاد شنیده باشید بیت کوین فورک(Bitcoin fork) یا اتریوم فورک(Ethereum fork) و یا فورکهای جدید رو در اینترنت ولی نمیدونید چی هستند ما در اینجا به شما یاد میدهیم که داستان چیست.
فورک fork چیست؟
اگر بخواهیم بسیار ساده بیان کنیم، رمزارزها از طریق کدهای تولید شده توسط رایانه برای ایجاد نوعی پول دیجیتال استفاده میکنند. بیتکوین اولین رمزارزی بود که به محبوبیت رسید. با این حال صدها ارز ازین گونه وجود دارند؛ مانند: لایتکوین و دوجکوین
به طور مثال اول آگوست امسال یک بیت کوین فورک (Bitcoin Fork) انجام شد که باعث شد بیت کوین به دو ارز مستقل بیت کوین (Bitcoin) و بیت کوین کش (Bitcoin Cash) تبدیل شود که جدیدا فورک بیت کوین گُلد(BTG) بیت کوین هم ایجاد شده است. ارز اتریوم(ETH) هم دارای فورکی به اسم اتریوم کلاسیک (ETC) است و فورکهای زیادی در راه است.
مدتی بود که کاربران بیت کوین در یک جنگ داخلی بین توسعهدهندگان و استخراجکنندگان قرار داشتند. دستهای از توسعهدهندگان عقیده داشتند که با محدود نگه داشتن اندازه شبکه بیت کوین، آن را از خطر هک شدن و خرابکاری حفظ کنند. اما دسته دیگری از استخراجکنندگان عقیده داشتند با گسترش زنجیره بلوکی، سرعت شبکه را افزایش دهند. در نهایت با توجه به این که پروتکل قدیمی بیت کوین دارای محدودیت سقف ۱ مگابایت اندازه بلاک یا حدود ۳ تراکنش در ثانیه بود، جامعه بیت کوین تصمیم گرفت با انجام fork این زنجیره بلوکي را گسترش دهد.
تا کنون به عناوین مختلفی ارز دیجیتال بیت کوین دچار پدیده ی فورک (fork) شده است که عبارتند از :
- فورک کش بیت کوین
- فورک طلای بیت کوین
- فورک الماس بیت کوین
- سوپر فورک بیت کوین
مفهوم fork در دنیای ارز دیجیتال چیست؟
فورک (fork) به معنای بهروزرسانی یک نرمافزار است به گونهای که هم میتواند با نسخهی قبلی سازگار باشد و هم میتواند کاملا متفاوت از نسخهی قبلی آن نرمافزار باشد. به طور خلاصه میتوان گفت در واقع fork نام مستعار بهروزرسانی یک نرم افزار یا یک پروتکل است.
به طور مشابه بهروزرسانی یا آپدیت کردن پروتکل ارز دیجیتال یا کد آن، با عنوان fork نیز شناخته میشود. فورکها در واقع یک ورژن دیگر از بلاک چین ایجاد میکند و بسته به اینکه کدام نوع fork اتفاق بیفتد، هر دو نسخه از بلاک چین در بخشهای مختلف شبکه به طور همزمان اجرا میشود.
به طور کلی در زمینه ی ارزهای دیجیتال و بلاک چین ها، فورکها دو نوع اصلی دارد:
فورک نرم : سازگار با نسخهی قبلی
هاردفورک : ناسازگار با نسخه قبلی
انواع fork
فورکها از لحاظ ایجاد به دو دسته هاردفورک و سافت فورک تقسیم می شود.
سافت فورک Softfork
یک سافت فورک(شاخه نرم) تغییری در پروتکل ارز رمزنگاری شده است که در آن تنها بلاکها و تراکنشهای معتبر قبلی، نامعتبر می شوند. از آنجا که بلاکهای قبلی، بلاک های جدید را به عنوان معتبر شناسایی می کنند، یک سافت فورک(شاخه نرم) سازگار با قبل است. برای انجام این گونه ازفورک تنها لازم است اکثریت ماینر ها آن را به کار گیرند تا قوانین جدید اعمال شود.
دلایل fork سخت (softfork) چیست؟
زمانی که یکسری ویژگیهای جدید بخواهد در پروتکل بلاکچین به وجود بیاید و یا قوانین اصلی تغییر کند، مثلا سایز بلاک عوض شود یا توابع دچار تغییر و تحول شوند، fork سخت اتفاق میافتد.
هارد فورک Hardfork
یک هارد فورک(شاخه سخت) تغییری در پروتکل ارز رمزنگاری شده است که درآن بلاکها و تراکنشهای نامعتبر قبلی معتبر می شوند. لذا همه کاربران ملزم به اعمال آن هستند. یک هاردفورک سازگار با قبل نیست.
از اصطلاح “هاردفورک” به عنوان یکی از راه های بازگشت بودجه به کاربران یاد می شود. با این حال، تنظیم مجدد بلاک چین (و بازنویسی منشور توزیع شده) یک روش بحث انگیز برای ارتقا است.
گاهی روی دادن fork باعث ایجاد نگرانی و وحشت بزرگ در میان کاربران یک ارز رمزپایه میشود. وقتی دو بلاک چین متفاوت وجود داشته باشد، در نهایت فقط یکی از آنها میتواند صحیح باشد. بنابراین تراکنشهای آن سکه در بلاک چین اشتباه از دست خواهند رفت. در واقع هنگام رخداد fork به مردم هشدار داده میشود که تا زمانی که fork رفع نشده است هیچ تراکنشی انجام ندهند.
ایجادفورک برای کمپانیهایی که به آن نوع سکه وابسته هستند، بسیار گران تمام میشود. به دلیل این که تراکنشهای زیادی طی fork از بین میروند، کسب و کارهایی که از آن ارز رمزپایه استفاده میکنند عملا دستشان بسته میشود. علاوه بر این، فورکها باعث ایجاد حجم عظیمی از کار اضافی در جامعه کاربران آن سکه میشود؛ چون نرمافزار مربوط به آن سکه باید به طور کامل به جدیدترین نسخه سکه بروز رسانی شود. کاربران، صرافیها، معدنکاوان سکه و بسیاری از افرادی که با آن سکه سر و کار دارند، باید نرمافزار خود را آپدیت کنند تا جلوی از دست رفتن سکههایشان گرفته شود.
چرا فورک نرم اتفاق می افتد؟
fork نرم به دلایل مختلفی اتفاق میافتد، اما دلیل اصلی آن تقسیم جوامع یا پیادهسازی ویژگیهای جدید است.