یک ارز موفق علاوه بر حفظ ارزش باید ویژگی های مربوط به کمیابی، تقسیم پذیری، سهولت استفاده و قابلیت انتقال را هم داشته باشد و بیت کوین دارای تمام این ویژگی ها است.
بیت کوین روشی کارآمد برای انتقال پول از طریق اینترنت است و توسط شبکه های غیرمتمرکز با مجموعه ای از قوانین مشخص کنترل میشود، از همین رو میتوان آن را جایگزینی برای ارزهای فیاتِ (پولهای رایج) تحت کنترل بانک مرکزی دانست.
در دنیای مدرن، ارزهای ضرب شده شکل پول کاغذی را به خود گرفتند که همان ارزش واقعی سکه ها و فلزات گرانبها را ندارند. حتی امروز بیشتر مردم از ارز الکترونیکی و شیوه های پرداخت الکترونیکی استفاده می کنند. برخی از انواع ارز هایی که به آنها تکیه می شود، در واقع نماینده هر سکه یا اسکناس هستند که نشانگر مقدار مشخصی از یک کالاست.چون کشورها استاندارد طلا را کنار گذاشته اند، بسیاری از ارزهایی که امروز مورد استفاده قرار دارند به عنوان ارز بدون پشتوانه محسوب می شوند.
چرا ارزها ارزش دارند؟ (ارز موفق)
یک ارز در صورتی قابل استفاده است که ذخیره ارزش باشد. باید به این اطمینان رسید که ارزش آن در میان جامعه صفر نمیشود.
بسیاری جوامع در طول تاریخ، از کالاها و فلزات گرانبها برای پرداخت استفاده می شد چون تصور می شد ارزش ثابتی دارند. فراد مجبور بودند مقادیر بالایی از دانه های کاکائو، طلا یا هر شکل دیگری از ارز را با خود حمل کنند بنابراین جوامع بالاخره به سکه های ضرب شده روی آوردند. باز هم دلیل قابل استفاده بودن این ارزهای ضرب شده اطمینان به ارزش آنها بود. سرانجام جوامع تصمیم گرفتند از ارزهای جدید به عنوان یک جایگزین استفاده کنند. با این وجود، قابل استفاده بودنِ بسیاری از ارزهای اولیه، قابل اطمینان بودنِ آنها، ساخته شدن از فلزاتی با ماندگاری طولانی و ریسک کم در ارتباط با کاهش ارزش، باعث میشد تا همچنان مورد استفاده قرار بگیرند.
در عصر مدرن، ارزهای جدید غالباً شکل اسکناس به خود گرفتهاند که ارزش حقیقی و ذاتی آنها به اندازه سکههای قدیمی که از فلزات گرانبها ساخته میشدند، نیست. البته اکنون بیشتر افراد پرداختهایشان را از طریق اینترنت یا همان ارزهای الکترونیکی انجام میدهند که مانند همان اسکناسها هستند با این تفاوت که به جای فیزیکی بودن، توسط دولتها روی سرورهای کامپیوتری ایجاد میشوند.
زمانی اسکناسها دارای پشتوانه طلا بودند. یعنی به اندازه همان مقدار پولی که دولت چاپ میکرد، در خزانه طلا ذخیره میشد. اما پس از خارج شدن ایالات متحده از قانون استاندارد طلا در سال ۱۹۷۰، اکنون حدود ۵۰ سال است که تقریباً تمام ارزهای دولتی موجود، هیچگونه پشتوانهای ندارند و به همین دلیل به آنها فیات (به معنای بدون پشتوانه) میگویند. ارزهای فیات بهوسیله دولت عرضه شده و توسط هیچ کالایی پشتوانهسازی نمیشوند.
ارزش یک ارز فیات تنها به این دلیل است که افراد با اعتماد به یک کشور، دولت یا حکومت از ارز آن برای مبادلات خود استفاده میکنند. در واقع بر اساس قرارداد، اشخاص و دولتهای طرفین معامله، یک چیز را به عنوان ارز قبول میکنند. اگر مردم دنیا تصمیم بگیرند که از یک ارز استفاده نکنند، کاملا بی ارزش میشود.
حال به دلایل اصلی این موضوع می پردازیم
علاوه بر حفظ ارزش، یک ارز موفق باید ویژگی های مربوط به کمیابی، تقسیم پذیری،سهولت استفاده و قابلیت انتقال هم داشته باشد.
کمیابی بیت کوین ( ارزش بیت کوین)
وقتی بیت کوین در 2009 به وجود آمد،سازندگان آن تخمین می زدند که 21 میلیون از این رمزارز ایجاد شود. عرضه فعلی بیتکوین حدود 18 میلیون است و نرخ انتشار آن هر چهار سال یکبار تقریباً نصف می شود.بنابراین عرضه این ارز مجازی در 2022 احتمالاً 19 میلیون خواهد بود.
در مبحث ارزهای فیات، اکثر دولتها در سراسر جهان برای کنترل کمیابی به چاپ پول روی میآورند. دولتها برای حفظ رشد اقتصادی به صورت عمدی تورم ایجاد میکنند و با چاپ پول بیشتر باعث کاهش ارزش پول میشوند. برای مثال در ایالات متحده، این نرخ بطور تاریخی در حدود ۲ درصد متغیر بوده است. البته تورم بیش از اندازه، مانند چیزی که در ونزوئلا در حال رخ دادن است، موجب فروپاشی اقتصادی میشود.
تقسیم پذیری آن
21 میلیون بیت کوین بسیار کمتر از گردش اکثر ارز های بی پشتوانه در جهان است.خوشبختانه بیت کوین قابل تقسیم به 8 واحد است.کوچکترین واحد آن معادل 0.00000001 بیت کوین است و «ساتوچی» نامیده می شود.به این ترتیب می توان واحد های ساتوچی را در سراسر جهان توزیع کرد.
ارزها قابل تقسیم به واحدهای کوچکتر هستند. بدین ترتیب برای اینکه یک سیستم واحد ارزی به عنوان ابزار معامله بین انواع کالاها و ارزشها در یک اقتصاد عمل کند، باید انعطافپذیریِ مرتبط با این تقسیمپذیری را داشته باشد. ارز باید به اندازه کافی قابل تقسیم باشد، تا بتواند جوابگوی ارزش هر کالا و خدماتی که در کل نظام اقتصادی عرضه میشود، باشد. به عنوان نمونه، دلار خود به واحد کوچکتری به نام سنت تقسیم میشود.
سهولت استفاده از آن
یکی از بزرگترین امتیازات بیت کوین استفاده از فناوری بلاک چین است.بلاک چین یک سیستم گسترده و غیرمتمرکز است یعنی هیچکدام از شرکت کنندگان در بازار بیت کوین نیازی به اعتماد به دیگری ندارند تا سیستم درست کار کند. انعطافپذیری فناوری بلاک چین بدان معناست که به راحتی می توان از آن در خارج از فضای ارز مجازی هم استفاده کرد.
یک ارز برای نفوذ در جامعه باید کاربرد داشته باشد. افراد باید بتوانند با اعتماد کامل، از واحدهای ارزی برای پرداخت هزینه کالاها یا خدمات استفاده کنند. این نخستین دلیل گسترش ارزها در درجه اول است
قابلیت انتقال پذیری
ارزها برای کاربردی بودن باید به راحتی بین اعضای یک جامعه اقتصادی منتقل شوند. در خصوص ارزهای فیات، این بدان معناست که واحدهای ارزی باید در اقتصاد یک کشور و همچنین اقتصاد بینالملل از طریق صرافیها و بازارهای مرتبط قابل انتقال باشند.
به خاطر تبادلات ارز مجازی، کیف پول ها و سایر ابزارهای مربوط به آن، بیت کوین قابل انتقال بین افراد مختلف است.در حالی که برای استخراج این فناوری، حفظ بلاک چین و فرایند معاملات دیجیتال به مقدار زیادی برق نیاز است،افراد هیچ بیت کوینی را در جریان معاملات به صورت فیزیکی نگه نمی دارند.
جعل ناپذیری
همانطور که یک ارز باید پایدار باشد، برای موثر باقی ماندن باید جعل کردن آن نیز دشوار باشد. اگر اینگونه نباشد، افراد تبهکار به راحتی میتوانند با اسکناسهای جعلی سیستم ارزی را مختل کنند و از این طریق بر ارزش ارز تاثیر منفی بگذارند.
به لطف سیستم غیرمتمرکز و پیچیده دفتر کل بلاک چین، جعل بیت کوین به شدت دشوار است. انجام اینکار اساساً مستلزم گول زدن همه مشارکتکنندگان در شبکه بیت کوین است. تنها راه اینکه کسی بتواند بیت کوین جعلی بسازد از طریق روشی که به عنوان «دوباره خرج کردن» شناخته میشود، ممکن خواهد بود.
در کل، بیت کوین در مقایسه با ارزهای بدون پشتوانه در چند ویژگی بالا به خوبی عمل می کند و همین آن را ارزشمند می سازد.
چالش های بیت کوین
بطور کلی، می توان گفت بیت کوین در مقایسه با ارزهای فیات در وضعیت نسبتاً خوبی قرار دارد.
یکی از بزرگترین مسائل پیش رو، ذخیره ارزش این ارز دیجیتال است. کاربرد بیت کوین به عنوان ذخیره ارزش به کاربرد آن به عنوان ابزار پرداخت بستگی دارد. اگر بیت کوین به عنوان ابزار مبادلاتی موفق عمل نکند، هیچ کاربردی نداشته و در نتیجه در بلند مدت ارزشی نخواهد داشت و به عنوان یک ذخیره ارزش به حساب نخواهد آمد. اگر همچنان شاهد افزایش پذیرش بیت کوین باشیم، قیمت آن نیز ثبات بیشتری پیدا خواهد؛ صد البته نمیتوان با قطعیت گفت که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد.
پشتوانه بیت کوین
همانطور که میدانید امروزه دلار هم هیچ ارزش ذاتی نداشته و کاملا بدون پشتوانه است و تنها چیزی که به آن ارزش داده اعتماد و توافقی است که کشورهای جهان بر روی آن دارند، اما داستان بیت کوین کمی با ماجرای دلار متفاوت است.
بیت کوین بر اساس سرمایه گذاری ماینرها بدست آمده، پس یک ارزش ذاتی و ابتدایی و دارا بودن ارز موفق را دارد.
بیت کوین به خاطر نداشتن مشکلاتی که دلار از آنها رنج میبرد مثل چاپ بیش از حد و حصر دلار و همینطور کنترلی که بر روی آن است هر روز بیشتر از قبل پذیرفته میشود. و به این خاطر است که ارزش بیت کوین پدیدار میشود.
چون بیت کوین مشکلات دلار را ندارد اعتماد و اطمینان بیشتری را به سمت خود جلب میکند که همانطور که این اعتماد و اطمینان به دلار ارزش داده است به بیت کوین نیز ارزش خواهد داد و چه بسا به خاطر نداشتن مشکلات دلار این ارزش بسیار بیشتر هم باشد.
نتیجه گیری
ارزش بیت کوین از همان جایی میآید که ارزش سایر ارزها آمده است. افراد در میان خودشان ارزشمندی بیت کوین را پذیرفتهاند و به این ترتیب با تقاضا برای بیت کوین، ارزش آن افزایش مییابد. همچنین، بیت کوین ویژگیهای منحصر بفردی دارد که به مقبولیت آن به عنوان یک ذخیره ارزش یا ابزار انتقال ارزش کمک میکنند. حل شدن چالشهای فعلی بیت کوین میتواند به رشد ارزش آن کمک کند و بالعکس اگر بیت کوین نتواند خود را با فناوریهای آینده وفق بدهد، ارزشش را از دست خواهد داد.
تقریبا میتوان گفت که امروزه دیگر ارزی وجود ندارد که پشتوانه خاصی داشته باشد و مهمترین عاملی که به هر ارزی از جمله ارزهای رمز پایه ارزش میدهد میزان اعتماد و اطمینانی است که به آن ارزها میشود که این عامل اعتماد و اطمینان در ارزهای دیجیتال به خاطر شفافیت بیشتر، امنیت بیشتر، ثبات مقدار و عواملی از این دست بیشتر از ارزهای سنتی است.
