طرح توجیهی پرورش قارچ دکمه ای و صدفی (خوراکی) با بازده سریع و بالا

طرح توجیهی پرورش قارچ دکمه ای امروزه علاقه مندان زیادی پیدا کرده که دلیل اصلی آن می تواند سود فوق العاده پرورش قارچ دکمه ای باشد. اما بدون “نقشه راه ” یا همان طرح توجیهی نمیتوان در این کسب و کار مسیر مشخصی را پیش گرفت و در آن موفق بود.

امروزه استفاده از قارچ های خوراکی به واسطه خواص بیشمار آن از نظر دارویی و غذایی در دنیا از رونق خاصی برخوردار است.

اگر کسی با اطلاعات ناکافی پای بر این عرصه گذارد، یا خود و یا مصرف کنندگان را دچار مشکل میکند.

برای پرورش قارچ خوراکی سه اصل اساسی وجود دارد که به کمک آنها میتوان در این کار موفق شد؛ این سه اصل عبارتند از:

تهیه بذر خوب، آشنایی با روش صحیح پرورش قارچ و به دست آوردن بازارهای خوب و مطمئن

به یاری این سه اصل مهم، موفقیت در امر پرورش قارچ تا حدود زیادی دست یافتنی خواهد بود.

پرورش قارچ در ایران و جهان

تولید قارچ یکی از کسب و کارهایی پردرآمد در ایران و جهان است که طرفداران زیادی هم دارد، گفته میشود چین با تولید ۱٫۴ میلیون تن در جایگاه اول، آمریکا با ۴۰۰ هزار تن رتبه دوم و هلند با تولید ۳۰۰ هزار تن در رتبه سوم بیشترین تولید کنندگان قارچ هستند، همچنین ایران با تولید ۳۴ هزار تن در سال رتبه شانزدهم را در بین ۶۲ کشور تولید کننده قارچ دارد

قارچ طبیعی در کدام استان رشد می کند؟

قارچ صدفی چندسالی است که به صورت کنترل شده در ایران کشت میشود، اما این نوع قارچ به صورت خودرو نیز در نقاط مختلف کشور از جمله استان چهارمحال بختیاری رشد میکند و در فصل بهار با توجه به شرایط محیطی مناسب از خاک بیرون می زنند.

این نوع قارچ دارای کلاهک و پایه است که پایه آن معمولا خیلی کوتاه و رنگ آن نیز همانند کلاهک آن است، زمانی که هوا گرم میشود کلاهک قارچ نرم و به رنگ سفید میشود و در هوای سرد نیز رنگ آن خاکستری میشود، همچنین در قسمت زیر کلاهک تیغه های زیادی با اندازه بلند، متوسط و کوتاه وجود دارد.

اصول پرورش قارچ خوراکی

بذر خوب:

بذر خوب همانند یک ستون ساختمان است که اگر خوب و محکم ساخته شود، میتوان به استحکام کل بنا امیدوار بود گام نخست در امر پرورش قارچ تهیه بذری خوب و با کیفیت مناسب است.

این بذر باید باتوجه به نوع و شرایط آب و هوای منطقه پرورش، زمان پرورش و ذائقه مردمی که از محصولات استفاده میکنند، گزینش شود.

خصوصیات یک بذر قارچ خوب:

1- توده بذرقارچ کاملاً سفید و شبکه میسیلیومی اطراف تمامی دانه ها را پوشانده باشد.
2- رنگ اسپان تازه ( بذرقارچ ) سفید است، اگر قهوه ای بود نشانه کهنه و مانده بودن بذرقارچ است.
3- توده بذر قارچ بایستی فاقد هر گونه کپک و لکه های رنگی باشد.
4- بوی ترشیدگی ندهد.

انتخاب بد مطمئناً منجر به بروز معضلاتی در امر پرورش و فروش قارچ خواهد شد.

پرورش صحیح:

داشتن امکانات و مواد اولیه مناسب به همراه اطلاعات کافی، میتواند تولیدی خوب را نوید بخشد.

پرورش قارچ کاری نیست که بتوان آن را بدون داشتن هیچ گونه پیش زمینه ای عملی یا علمی یا حتی یکی از آنها محقق ساخت. خواندن کتب و جزوات آموزشی، به تنهایی نمیتواند از یک فرد تازه کار، پرورش دهنده ای موفق بسازد.

بلکه این امر زمانی امکان پذیر است که وی، علاوه بر کسب اطلاعاتف به طور عملی نیز در این زمینه فعالیت کند.

همچنین بازدید از سالن های پرورش قارچ نیز میتواند در ایده دهی به افراد و راه اندازی درست سالن آنها موثر باشد.

اگر کسی علم و عمل را با هم درآمیزد، میتواند در نخستین گام، موفقیتی بزرگ نصیب خود کند؛ موفقیتی که دیگان شاید پس از سال ها به آن دست نیافته باشند. آزمایش ایده های نوین، به کار گیری نیروه های بالقوه و استفاده از تجربیات مثبت دیگران نیز میتواند راه موفقیت را هموارتر سازد.

برای پرورش صحیح:

باید یک سالن مناسب و تمیز همراه با تجهیزات و وسایل موردنیاز و داربست آماده کنیم. سپس سالن را برای مبارزه با آفت ها ضدعفونی کرد؛ و در مرحله بعد ساخت کمپوست (ترکیب و آماده سازی مواد اولیه ی مورد مصرف در بستر قارچ) است. سپس نگهداری کمپوست است. و و در آخر زمان برداشت محصول و مقدار آن است.

ارزش غذایی قارچ

قارچ بخش زیادی از رژیم غذایی سالم را تشکیل میدهد، بهتر است که به صورت خام و یا کمی پخته مصرف شود، به طور میانگین هر ۱۰۰ گرم قارچ حدود ۳۰ کالری دارد و چون قارچ دارای فیبر است باعث کاهش اشتها میشود و برای افرادی که میخواهند رژیم غذایی بگیرند بسیار سودمند خواهد بود، و بخش مهم قارچ را نیز پروتئین و اسید آمنه تشکیل میدهد. از اینرو شما با پرورش قارچ میتوانید نیاز بازار را برطرف کنید و سود قابل توجهی از فروش قارچ به دست آورید.

چرا باید قارچ دکمه ای پرورش دهیم؟

با توجه به افزایش محبوبیت قارچ دکمه ای ( قارچ صنعتی ) در کشور و بازار پر رونق آن، باعث شده است تا رقیب آن یعنی قارچ صدفی ( قارچ سنتی ) بطور کلی از سال
96 از صحنه رقابت خارج شود و جای خود را به قارچ دکمه ای دهد. با توجه به نیاز غذایی و مصرفی جامعه و افزایش محبوبیت قارچ دکمه ای، بدیهی است که بهترین گذینه برای پرورش قارچ دکمه ای است.

چرا بدون داشتن اطلاعات پرورش قارچ اشتباه است؟

اگر شما مبتدی نیستید و اطلاعات کاملی درمورد پرورش قارچ دکمه ای دارید، شما در مرحله ی دوم یادگیری قرار دارید. در این مرحله باید تمامی هزینه های این کسب و کار را از روز اول تا انتهای هر دوره محاسبه کنید تا دچار اشتباهات مالی نشوید. اما اگر در مرحله اول هستید و هنوز یادگیری اصول اولیه شما کامل نشده است، پیشنهاد می کنیم که فعلا وارد این حوزه نشوید زیرا نداشتن اطلاعات کافی شما را با شکست مواجه می کند. پس ابتدا دوره های حضوری و یا غیرحضوری پرورش قارچ را شرکت کنید و سپس وارد مرحله دوم و استفاده از طرح توجیهی پرورش قارچ شوید.

خواص دارویی و تغذیه‌ای قارچ دکمه‌ای

قارچ دکمه‌ای حدود 85 تا 95 درصد آب دارد که حاوی پروتئین، کربوهیدرات، ویتامین A ، ویتامین گروه B، ویتامینC ، ویتامین D، ویتامین E، ویتامین K می‌باشد، همچنین این قارچ به دلیل داشتن ترکیبات پلی ساکاریدی های زیاد، در رفع آلودگی‌های ویروسی، باکتریایی، قارچی و کاهش مقاومت ویروس‌ها، باکتری‌ها و قارچ در مقابل آنتی بیوتیک ها می‌شود.

این قارچ دارای عصاره است که به که کاهنده گلوکز خون معرفی‌شده و در رژیم غذایی افراد مبتلابه دیابت نوع یک و دو توصیه می‌شود.

پرورش قارچ در خانه

معمولاً افراد تازه‌کار برای آشنایی اولیه پرورش قارچ در منزل خود شروع می‌کنند یعنی اینکه در مقیاس کوچک و با امکانات کم شروع به فعالیت می‌کنند تا به‌مرور زمان مباحث پایه‌ای این حرفه را یاد بگیرند اما باید در نظر گرفت که با مقیاس کم نمی‌توان به نتیجه دلخواه رسید پس اگر به دنبال درآمدزایی هستید باید از سالن یا کارگاه بزرگ‌تری استفاده کنید.

پرورش قارچ در سالن

بعد از اینکه اطلاعات اولیه را در رابطه با کشت قارچ یاد گرفتید بهتر است که اتاق یا کارگاه خود را به سالن بزرگ‌تر انتقال دهید تا بتوانید به سودآوری بالاتری برسید یک سالن خوب و ایده آل بایستی با کمترین هزینه راه‌اندازی شود و ازنظر هوادهی و تأمین رطوبت و کنترل و دما و آلودگی در بهترین شرایط خود باشد.

نکته مهم‌تر این‌که بایستی از تعرفه برق کشاورزی و گاز و آب شیرین با درصد شوری کم استفاده کنید و ازلحاظ عایق‌بندی هم در بهترین حالت قرار بگیرید تا بتوانید با کمترین هزینه‌ها، بیشترین تولید را داشته باشید.

نور، در پرورش قارچ دکمه ای نیازی به نور نیست ولی استفاده از لامپ های به منظور رشد قارچ و سهولت کار و برداشت در سالن پرورش قارچ ضروری است، تعداد لامپ های موردنیاز در سالن های استاندارد باید ۱۲ لامپ فورسنت باشد.

دما مهمترین بخش در پرورش قارچ را به خود اختاصاص میدهد و در مراحل مختلف پرورش باید به آن توجه کرد.

در هفته اول ریسه دوانی در داخل کمپوست ۲۳ تا ۲۵ درجه سانتی گراد، هفته دوم بین ۲۱ تا ۲۳ و ۲۶ تا ۲۷ درجه سانتی گراد، مرحله ریسه دوانی درخاک پوششی ۲۳ تا ۲۵ درجه سانتی گراد، در مرحله هوادهی ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتی گراد، مرحله برداشت بین ۲۰ تا ۲۱ و ۱۷ تا ۱۸ درجه و مرحله تخلیه سالن پرورش: ضد عفونی ۱۲ ساعت در دمای ۷۰ درجه سانتی گراد باید صورت گیرد.

سالن کشت قارچ باید دارای این شرایط باشد

• ارتفاع سالن بیشتر از 3 متر نباشد.
• محل کشت باید از مرغداری‌ها و گاوداری‌ها دور باشد.
• از سوله برای کشت قارچ استفاده نکنید.
• برای گرمایش و سرمایش، دیوارها را به‌خوبی عایق کنید.
• سالن باید دارای 3 عنصر اصلی آب، گاز و برق باشد.
• چرا محل کشت قارچ باید از مرغداری و گاوداری‌ها دور باشد؟

از فروردین‌ماه تا شهریورماه که هوا گرم است و مرور زمان گرم‌تر می‌شود، حشرات نیز بیشتر می‌شوند، دلیل اینکه گفته می‌شود نباید سالن قارچ نزدیک مرغداری‌ها و یا گاوداری‌ها باشد این است که این مکان‌ها به دلیل داشتن مدفوع باعث جذب حشرات و افزایش تعداد آن‌ها می‌شود و اگر این حشرات وارد سالن قارچ شوند مشکلات زیادی را به وجود می‌آورند.

آیا کمپوست قارچ دکمه ای را باید خودمان تولید کنیم؟

کمپوست قارچ دکمه ای را خودتان میتوانید تولید کنید، اما تولید کمپوست به دلیل ایجاد بوی نامطبوع و انجام فرمول های خاص و دور بودن محل تولید، از شهر و روستا، در اوایل کار توصیه نمیشود زیرا انجام این کار سخت و نیاز به تجربه دارد، پس در اوایل کار از تولید کنندگان، کمپوست مصرفی خود را تهیه کنید و پس از پیشرفت و توسعه کار خود، می توانید خودتان اقدام به تولید کمپوست کنید.

آیا بعد از هر برداشت باید کمپوست را عوض کرد؟

خیر نیازی به این کار نیست شما می‌توانید از هر بستر 3 بار قارچ خوراکی برداشت کنید این روند ممکن است 2 ماه و یا 3 ماه طول بکشد این بستگی به تجهیزاتی است که شما از آن‌ها استفاده می‌کنید.

کمپوست چیست؟

کمپوست در واقع بقایای حیوانی و گیاهی است که باهم ترکیب شده‌اند این مواد باعث افزایش فعالیت قارچ می‌شوند چون این مواد دارای میکروارگانیسم، مواد معدنی، کربوهیدرات و پروتئین است و می‌تواند تغذیه مناسبی برای قارچ باشد، به‌طورکلی دو نوع کمپوست وجود دارد: کمپوست طبیعی و مصنوعی.

کمپوست طبیعی: ترکیبی از کود اسب و کلش گندم است، تهویه و بافت یکنواخت و رشد میسیلیوم قارچ از مزایای استفاده از این کمپوست است اما به دلیل کمبود کود اسب در ایران از این کمپوست تولید نمی‌شود.

کمپوست مصنوعی: این نوع کمپوست از کلش گندم است که با موادی مانند کود مرغ، پودر سنگ گچ و غیره ترکیب می‌شود و در نهایت این کمپوست مصنوعی به وجود می‌آید.

4 نکته مهم در رابطه با تهیه کمپوست

• کمپوست را از شرکت‌های معتبر و باسابقه خریداری کنید، بهتر است از محل‌های نزدیک خود خریداری کنید.
• در روز اول که کمپوست را تحویل گرفتید دما داخل کمپوست را چک کنید درصورتی‌که دما داخل کمپوست بالای 30 درجه بود سریعاً با فروشنده تماس بگیرید.
• دمای سالن در زمان ورود کمپوست بایستی بین 22 تا 27 درجه باشد.
• هرچقدر که میزان فعالیت کمپوست بیشتر باشد، تبخیر از سطح نیز افزایش پیدا می‌کند و آبیاری بیشتری نیاز دارد.

خاک مورد استفاده برای قارچ باید چطور باشد؟

خاک یکی از مهمترین عوامل در پرورش قارچ است به همین دلیل باید به خوبی کیفیت آن را بررسی کنید، که شامل موارد زیر می باشند:

• میزان رطوبت در زمان خاک دهی باید بین ۶۸ تا ۷۶ درصد باشد.
• میزان ph مناسب ۶٫۸ تا ۷٫۵ است.
• خاک نباید فشرده، سنگین و چسبنده باشد.
• ظرفیت نگهداری آب بالایی داشته باشد تا بتواند به خوبی آب را جذب و نگهداری کند.

فصل کاشت بذر قارچ

بهترین زمان برای کاشت قارچ مهرماه و آذرماه میباشد ولی در صورتی که امکاناتی نظیر تهویه هوا و متعادل کننده ی درجه حرارت در دسترس داشته باشید میتوانید در ماه های دیگر نیز قارچ را پرورش داد. طرز پرورش قارچ به این صورت است که باید در مکان تاریک پرورش داده شود، البته به جز نور مستقیم خورشید، نورهای دیگر را میتواند تحمل کند.

علاوه بر اینکه در مکان پرورش قارچ بایستی از تهویه هوای خوبی استفاده کرد، میزان درجه هوا نیز باید بین ۱۰ تا ۱۵ درجه سانتی گراد باشد، توجه کنید که مکانی که قارچ در آن پرورش داده میشود باید کاملا تمیز و بدون هرگونه آلودگی باشد چون باعث افزایش باکتری ها و حشرات میشود.

موارد مورد نیاز برای پرورش قارچ دکمه ای

در این قسمت وسایل و تجهیزات پرورش قارچ دکمه ای را نام می بریم و درمورد هرکدام بصورت مختصر و مفید بصورت جداگانه توضیح می دهیم.

قفسه بندی

• سیستم های تهویه هوا
• سیستم های تامین رطوبت
• سیستم های گرمایشی
• سیستم های سرمایشی
• تجهیزات جانبی

قفسه بندی

یکی از مواردی که هزینه‌های سالن را افزایش می‌دهد، مبحث قفسه‌بندی سالن است که حدود 20 تا 30 درصد هزینه‌ها را شامل می‌شود هرچند که این هزینه‌ها با توجه به انتخاب نوع قفسه‌بندی افزایش و یا کاهش می‌یابد، در بعضی از مواقع نیز از تجهیزات دسته دوم برای این کار استفاده می‌شود.

استفاده از قفسه ها می تواند سطح زیر کشت را افزایش دهد و از فضای موجود حداکثر استفاده را برد. قفسه بندی اگر درست صورت گیرد، یکبار هزینه ساخت انجام می شود و خسارتهای جانی و مالی در پی ندارد، اما اگر درست انجام نشود هزینه های زیادی را در بلند مدت درپی خواهد داشت.

قفسه ها بطور معمول در ایران به عرض 160 سانتی متر و به ارتفاع 65 تا 70 سانتی متر ساخته میشوند. قفسه ها می توانند از سازه های مختلفی ساخته شوند که هرکدام بستگی به نوع آن، مزایا و معایب خاص خود را دارد. انواع سازه ها عبارتنداز: بتونی، لوله، پروفیل صنعتی، پروفیل ساختمانی با آهن سیاه.

مزایای استفاده از قفسه‌بندی با پروفیل صنعتی

• امکان افزایش و یا کاهش قفسه‌ها
• نصب و راه‌اندازی آسان
• طول عمر بالا
• عدم پوسیدگی
• امکان مونتاژ و دمونتاژ در کمترین زمان
• امکان نصب تجهیزات

سیستم های تهویه هوا:

برای پرورش قارچ لازم است تا تهویه هایی برای خروج هوا تعبیه شود تا هوای حاوی CO2 از سالن خارج شود و هوای تازه جایگزین شود.

معمولا از در سالن های پرورش قارچ از فن های ساده و یا سانتریفیوژ استفاده میشود که با کم و زیاد کردن دور موتور می توان سرعت تهویه هوا را کم و زیاد کرد.

سیستم های تامین رطوبت قارچ دکمه ای

یکی از عوامل مهم در پرورش قارچ دکمه ای، تامین و کنترل رطوبت است، زیرا در 20 روز ابتدایی سالن پرورش به 60% الی 70% رطوبت نیاز دارد و در هنگام رشد زایشی به 80% الی 90% رطوبت نیاز است.

در سالن های بزرگ بایستی از رطوبت ساز استفاده شود و در سالن های کوچک نیازی به رطوبت ساز نیست و میتوان با استفاده سیستم قطره ای کولرهای آبی جهت خیس کردن دیوارها برای بالا بردن رطوبت استفاده کرد.

سیستم های گرمایشی

بهترین سیستم برای گرمایش سالن های قارچ شوفاژ است. زیرا حرارت مناسبی ایجاد می کند، دود ایجاد نمی کند و اکسیژن سالن را از بین نمی برد. اما شوفاژ هزینه راه اندازی اولیه گران، پر دردسر و زمان بری دارد. به همین دلیل اکثر پرورش دهندگان قارچ از هیتر برای برای گرم کردن سالن استفاده می کنند.

هیترهای گازی با توجه به ابعاد سالن خریداری می شوند. مثلا برای گرم کردن یک سالن تا 35 درجه سانتی گراد، به یک منبع تولید حرارت به قدرت 35-40 کیلو کالری برای هر مترمربع نیاز است. برای نمونه ما سالنی داریم به ابعاد 3*6*10 مترمکعب.

3*6*10=180 مترمکعب

180*40= 7200 کیلوکالری

یعنی ما برای تامین حرارت 35 درجه نیاز به دستگاهی با قدرت 7200 کیلوکالری نیاز داریم.

سیستم های سرمایشی

کولر گازی به دلیل مصرف زیاد برق، بازدهی کم و قیمت بالا توصیه نمیشود. کولر آبی به دلیل تولید هوای مرطوب و وزش آن در داخل سالن، تنها برای آب و هوای خشک کاربرد دارد، و در آب و هوای مرطوب لزومی نیست از کولرآبی استفاده شود و فن به تنهایی کافیست، اما در صورت استفاده از کولر آبی، بایستی کولر را در اتفاع قرار دهید و با استفاده از کانال نایلونی باد را در تمام سالن پخش کرده و باد از بالا به پایین هدایت شود.

اما افرادی که واحدهای پرورش قارچ بزرگی دارند، از چیلر استفاده می کنند. زیرا چیلر با اینکه گران است اما برای کسانی که میخواهند در تمام طول سال فروش داشته باشند، ضروری است.

تجهیزات جانبی برای پرورش

ترموستات: ترموستات وسیله ای است که با وصل کردن آن به دستگاه های گرمایشی و سرمایشی این امکان را فراهم می کند که به وسیله آن بتوان دمای هوا را کنترل کرد. به نحوی که با تنظیم کردن آن روی یک درجه خاص، دستگاه قطع و یا وصل می شود، تا دمای هوا بالاتر یا پایین تر از محدوده تایین شده نرود.

دماسنج میله ای: دماسنج میله ای در دو نوع: دیجیتال و معمولی وجود دارند که به وسیله آن میتوان دمای داخل کمپوست را اندازه گیری کرد.

دیگر تجهیزات: در پرورش قارچ تجهیزات و وسایل جانبی دیگری مانند: قیچی، ترازو، فرغون، سبدهای پلاستیکی، نایلون، وسایل ضدعفونی و… مورد نیاز میباشد.

آفات و بیماری‌های قارچ

با به وجود آمدن و انتشار بیماری درسالن مشکلات بزرگی به وجود می‌آید و ممکن است که بخش‌هایی از خاک‌پوششی کچل شوند و یا فاقد کلونی بندی میسیلیومی شود و در بعضی از مواقع نیز روی اندام باردهی نیز تأثیر منفی می‌گذارد و قارچ آبکی، پوسیده و یا خشک شوند.

بیماری سفیدک یا تارعنکبوتی

یکی از مهم‌ترین بیماری‌های قارچ، بیماری سفیدک یا تارعنکبوتی است که سطح بستر به‌صورت سفیدرنگ پوشش می‌دهد و با گذشت زمان این بیماری نیز رشد بیشتری می‌کند و در جهت های مختلف گسترش پیدا می‌کند دلیل آن، بیماری خاک‌پوششی است که با عمل پاستوریزاسیون می‌توان از رشد این بیماری جلوگیری کرد.

کپک بر روی بستر

وجود کپک بر روی بستر نیز زیاد مشاهده شده اما جای نگرانی نیست، کافی ست با اسپری کردن محل کپک با آب کاربندازیوم از رشد آن‌ها جلوگیری کرد، به هیچ وجه به کپک‌ها دست نزنید چون باعث آلودگی بیشتر در نقاط مختلف سالن می‌شود، انواع کپک‌ها به صورت زیر هستند.

• کپک قهوه‌ای
• کپک سبز و آبی
• کپک سبز زیتونی
• کپک آتشی
• قارچ‌های هرز کلاهک دار
• اصطلاحات رایج در پرورش قارچ

کمپوست: کود گیاهی ای که قارچ در آن رشد می کند.

بلوک: بسته بندی های 60×40 سانتیمتری کمپوست.

خاک یا پیت: خاک مخصوص کشت قارچ که در زمانی خاص روی کمپوست ریخته می شود و قارچ روی این خاک رشد می کند.

اسپور: اسپور گردی است که از پره های پشت قارچ بیرون می ریزد و به آن هاگ هم گفته می شود و با کشت آن روی گندم پخته شده، بذر قارچ تولید می کنن.

میسلیوم: تارهای سفیدی که از رشد اسپورهای قارچ درون کمپوست پدید می آید و با گره خوردن به هم قارچ تولید می کنند.

تخته کوبی: صاف و هموار کردن سطح بلوکهای کمپوست برای یکنواخت شدن ضخامت خاک در هنگام خاکدهی.

میسلیوم رانی یا پنجه دوانی: مرحله رشد میسلیوم درون کمپوست و خاک.

رافلینگ یا پنجه کشی: به هم زدن و شخم زدن خاک برای یکنواختی رشد میسلیوم در آن.

شوکدهی: مرحله ای با کاهش دما، افزایش رطوبت و کاهش غلظت CO2 به وسیله هوادهی، به منظور توقف رشد میسلیوم و شروع تولید قارچ.

فلش: روزهایی که انبوهی از قارچ قابل چیدن برروی بستر وجود دارند.

بازده: مجموع وزن کل قارچ برداشت شده در یک دوره تقسیم بر وزن کمپوست موجود در اول دوره.

جمع بندی

در این مقاله با اینکه با مسائل بیسیک پرورش قارچ و درمورد طرح توجیهی پرورش قارچ دکمه ای به اختصار توضیحاتی داده شد، اما لازم میدانیم کسانی که قصد ورود به کسب و کار پرورش قارچ دکمه ای دارند، حتما و حتما توصیه میشود از آموزش های لازم برای شروع بکار استفاده کنند. کشت قارچ همیشه یکی از نیازهای بازار بوده و هست، از این رو استفاده از این فرصت برای درآمدزایی همیشه امکان پذیر است و میتوان سودآوری بالایی به همراه داشته باشد، اگر علاقه مند به انجام این کار هستید پیشنهاد میشود هرچه سریع تر اطلاعات خود را در این زمینه بالا ببرید و وارد این حرفه پر سود شوید.