لغت ICO کوتاه شده عبارت Initial Coin Offering به معنای سکههای اولیه پیشنهادیست. در حقیقت این عبارت به معنای پیشنهاد یک ارز مجازی جدید یا توکنهای رمزارز، در ازای ارزمجازیای همچون بیتکوین یا اتریوم به سرمایهگذاران است. این توکنها از سال 2013 تاکنون، به منظور سرمایهگذاری برای توسعه ارزهایمجازی جدید به کار میرفتند. توکنهای پیشساخته میتوانند به راحتی بین افراد مبادله شوند و در صورت تقاضای بالاتر در تمام صرافیهای ارزهای مجازی خرید و فروش شوند.
با موفقیت توکنهای اتر اتریوم برای جذب سرمایه ico ها، با تولید توکنهایی که به نحوی در رشد و توسعه پروژه مشارکت داشت، بیشتر و بیشتر به منظور سرمایهگذاری برای توسعه پروژههای ارزهایمجازی به کار گرفته شدند. اینجا بود که ICOها به ابزار سودمندی تبدیل شدند که قابلیت آن را داشت که نه تنها بازار ارزها بلکه کل سیستم مالی را متحول کند. شاید به همین خاطر است که میتوان به جرات پیشبینی کرد که ICOها در آینده نقش اوراق بهادار و سهام را ایفا خواهند کرد.
تاریخچه مختصری از icoها
به احتمال زیاد «ریپل» اولین ارزمجازیای بود که به کمک ICO منتشر شد. در اوایل سال 2013، موسسه تحقیقاتی ریپل سیستمی تحت عنوان «سیستم پرداخت ریپل» ایجاد کرد و پس از آن 100 بیلیون توکن ریپل (XRP) را روانه بازار نمود. وجه حاصل از فروش این توکنها صرف ارتقای پلتفرم ریپل شد.
بعدتر در سال 2013 «مسترکوین» به منظور اجرایی نمودن قراردادهای هوشمند و توکنی کردن مبادلات بیتکوین اقدام به ایجاد لایهای بر روی بیتکوین نمود. توسعه دهندگان از فروش میلیونها توکن مسترکوین مبلغی در حدود 1 میلیون دلار به جیب زدند.
از آن تاریخ به بعد ارزهای مجازی بسیاری به کمک ICOها ایجاد شدهاند، مثلا «لیسک» که در سال 2016 توکنهای خود را به ارزش 5 میلیون دلار به فروش رسانید. با این حال اتریوم در این میان از همه برجستهتر است. در اواسط سال 2014 بنیانگذار اتریوم، هر اتر را به مبلغی معادل 0005/0 بیتکوین فروختند. اتریوم با این روش 20 میلیون دلار سرمایه جذب کرد و این اقدام به بزرگترین اقدام برای گردآوری سرمایه و ایجاد زیربنای قوی برای توسعه اتریوم بدل شد.
از آنجاییکه اتریوم به تنهایی قراردادهای هوشمند را بیاثر میکرد، به صورت غیر مستقیم راه را برای ایجاد ICOها هموار نمود.
چگونه ICO کار می کند؟
اول از همه، ما به یک دسته از بچه ها با ایده جالب نیاز داریم که به نوعی به یک بلاکچین وصل شده اند. به عنوان مثال، یک استارتاپی که به شما امکان می دهد یک درخت اصلاح شده ژنتیکی را بخرید و هنگامی که رشد می کند – نام شما را در برگ های خود برای بیت کوین قرار می دهد. به نظر می رسد بسیار شبیه درخت مجنون است اما من ایده های عجیب و غریبی شنیده ام که به یک تجارت موفق تبدیل شده اند.
این افراد یک کمپین بازاریابی را شروع می کنند و همه را به خرید نشانه دعوت می کنند.
قرارداد هوشمند ICO چیست؟
این قرارداد هوشمند در واقع توافق بین شرکت صادر کننده ICO و دارنده نشان است. این کدی است که اگر یک “اگر” خاصی اتفاق می افتد “سپس” اتفاق می افتد. به عنوان مثال، می توان گفت که هرکسی که قبل از سال 2020 نشانه “درخت ژنتیکی” را خریداری کرده است می تواند آن را با قیمت ثابت بفروشد. یکی از دارنده ها نشانه را ارسال می کند – قیمت به طور خودکار تنظیم می شود.
آیا اتریوم یک ICO است؟ – ماشین سرمایهگذاری اتریوم
یکی از سهلالوصولترین کاراییهای سیستم قراردادهای هوشمند اتریوم، ایجاد توکنهایی است که میتوانند به جای اتر در بلاکچین اتریوم مبادله شوند. این قراردادها مطابق قوانین ERC#20 استانداردسازی شده که همین امر اتریوم را در صدر ICOها قرار میدهد.
برجستهترین بخش قراردادهای اتریوم DAOست. سرمایهگذاران در ازای اتر، توکن های DAO دریافت میکنند که قیمت بازار خود را دارند و این امکان را برای دارنده فراهم میکند تا در DAO مشارکت داشته باشند.
روش سرمایهگذاری توکنی اتریوم به خط مشیای برای ایجاد پروژههای تراز بالای موفق تبدیل شد.
نمونهای از ico های موفق بر روی اتریوم
ماهیانه هزاران ICO ایجاد میشود و روشهای جدید و نوآورانهای برای ارتباط اپلیکیشنها با توکنها و توانمندتر کردن قراردادهای هوشمند آنها ایجاد میشود. در ادامه به صورت فهرستوار به تعدادی از icoهای موفق اشاره میکنیم:
- Augur
- Melonport
- Golem
- ICONOMI
- Singular DTV
- First Blood
- Digix DAO
آیا ico ها قانونیاند؟
قانونی بودن یا نبودن ICOها در هالهای از ابهام قرار دارد. در حالت ایدهآل توکنها به عنوان سرمایه مالی به فروش نمیرسند بلکه بیشتر کالاهای دیجیتال هستند. شاید به همین خاطر است که در اکثر موارد ICOها « crowd sale» نامیده میشوند. اما در حالت کلی در اکثر سیستمهای قضایی، سرمایهگذاری با ICOقانونگذاری نشده، به همین خاطر کار کردن با آنها به شدت ساده و بدون کاغذبازیهای اداریست.
با این حال اینطور به نظر میرسد که بسیاری از دستگاههای قضایی در نظر دارند مشابه خرید فروش سهام و اوراق قرضه قوانینی برای خرید و فروش آنها ایجاد نمایند.
سود و زیان عرضه اولیه سکه
بسیاری از ICOها انتخاب مناسبی برای سرمایهگذارها هستند؛ برای مثال اتریوم که با قیمت ۰.۰۰۰۵ بیت کوین فروخته شده بود، اکنون ۰.۰۵ بیت کوین یعنی سود ۱۰.۰۰۰ درصدی ارزش دارد. همچنین توکن Augur هم که با ارزش ۰.۰۰۵ عرضه شده بود، اکنون با ۰.۰۱ بیت کوین مبادله میشود. به طور کلی به دست آوردن سود ۱۰۰ تا ۵۰۰ درصدی، یک موفقیت برای ICOها محسوب میشود.
اما در طرف دیگر ICOهای زیادی وجود دارند که با شکست مواجه میشوند. ارز رمزپایه ای مانند Lisk یا Omni نتوانستند ارزش قابل قبولی در مقابل بیت کوین به دست بیاورند.
موسسهی آماری TokenData اعلام کرده که حدود ۴۶ درصد از سکههای عرضه شده در سال ۲۰۱۷ با شکست روبرو شدهاند. دلایل شکست این استارتاپها و سکههایشان نیز موارد مختلف اعم از شرایط اقتصادی، کلاهبرداری و مشکلات توسعهی پلتفرم بوده است. بههرحال با توجه به آمارهای کنونی و اتفاقات در حال جریان در این اکوسیستم، به نظر میرسد فرصت کارآفرینان برای جذب میلیونها دلار سرمایه، بدون هیچ قانونگذاری خاص، در حال از بین رفتن باشد.
کلاهبرداری شدید در ICO ها
حقیقت این است که اگر چه ICOها ایده جالبی هستند و میتوانند بسیار سودآور باشند اما متاسفانه در اغلب موارد یا کلاهبرداری هستند و یا ایدههای جاهطلبانه توسعه دهندگانشان در نهایت به نتیجه نمیرسد و بدون هیچگونه پاسخگویی به سرمایهگذاران رها میشوند.
در سال ۲۰۱۷، سرمایهگذاران زیادی در رویای یکشبه ثروتمند شدن از سرمایهگذاری در ICOهایی که ادعای حل همه مشکلات جهان را داشتند، به خاک سیاه نشستند.
از آنجایی که در بیشتر کشورهای دنیا قوانین خاصی درباره ICOها وجود ندارد، و با توجه به اینکه ICO یک فرایند کاملا آنلاین است و به مراجعه حضوری نیازی نیست، روشی که تیمِ اتریوم از آن برای جذب سرمایه استفاده کرد، حالا به ایدهای برای کلاهبرداری تبدیل شده است.
کلاهبرداران با نوشتن چند مقاله جاهطلبانه از یک ایده رویایی و طراحی یک وبسایتِ گولزننده، به راحتی سرمایهگذاران ناآگاه را به دام میاندازند.
از آنجایی که مبلغ سرمایهگذاری به صورت ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین و اتریوم دریافت میشود، با توجه به نیمهناشناس بودن تراکنشهای ارزهای دیجیتال، پیگیری آنها بسیار مشکل است و تقریبا پس از ارسال وجه دیگر نباید انتظار بازگشت آن را داشت.
طبق آخرین تحقیقات، حدود 90 درصد از تمام ICOهایی که در سال 2017 معرفی شدهاند یا کلاهبرداری از آب درآمدهاند و یا پس از نتیجه نگرفتن رها شدهاند.
این روزها به دلیل ریسکهایی که ICOها میتوانند برای سرمایهگذاران به همراه داشته باشند و با توجه به بی اعتمادی نسبت به این نوع جمعسپاری، روشهای دیگری برای جایگزینی با آن ابداع شدهاند.